นิสิต ค้นพบแมลงปอเสือปลายงอนทองผาภูมิ ชนิดใหม่ของโลก

แมลงปอเสือปลายงอน (สกุล Stylogomphus) จัดอยู่ในวงศ์ Gomphidae มีรายงานพบทั้งในทวีปเอเชีย และอเมริกาเหนือ ในประเทศแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เช่น เวียดนาม เมียนมาร์ ลาว และมาเลเซีย มีการพบชนิดใหม่เรื่อยมา ในประเทศไทยนั้นรายงานแรกของแมลงปอเสือสกุลนี้มาจากตัวอ่อนที่ไม่สามารถระบุชนิดได้เมื่อปี ค.ศ. 1988 หลังจากนั้นมีภาพถ่าย และรายงานการพบตัวอ่อน (ไม่สามารถระบุชนิด) ออกมาพอสมควร ตัวเต็มวัยของแมลงปอสกุลนี้มักไม่ค่อยถูกพบ ขณะที่พบตัวที่เพิ่งลอกคราบหรือตัวอ่อนมากกว่า ในที่สุดมีการตีพิมพ์ในวารสาร Zootaxa (9 เมษายน 2563) และนับเป็นการค้นพบที่น่าตื่นเต้นของวงการแมลงปอของไทย พบว่าประเทศไทยมีแมลงปอเสือปลายงอน 2 ชนิด คือ แมลงปอเสือปลายงอนทองผาภูมิซึ่งเป็นชนิดใหม่ และแมลงปอเสือปลายงอนถิ่นใต้ ซึ่งเป็นชนิดรายงานใหม่ของประเทศ (เดิมพบที่ประเทศมาเลเซียเท่านั้น) โดยตัวเต็มวัยเพศผู้มีรยางค์ส่วนปลายท้องแตกต่างกันอย่างชัดเจน

ชื่อสามัญแมลงปอ และชื่อทางวิทยาศาสตร์

ชนิดใหม่ของโลก : แมลงปอเสือปลายงอนทองผาภูมิ (Stylogomphus thongphaphumensis Chainthong, Sartori & Boonsoong, 2020)
ชนิดรายงานใหม่ของประเทศไทย : แมลงปอเสือปลายงอนถิ่นใต้ (Stylogomphus malayanus Sasamoto, 2001)

ความหลากหลาย และการอนุรักษ์

ส่วนใหญ่ตัวอ่อนแมลงปอเสือปลายงอนพบอาศัยอยู่ในลำธารต้นน้ำที่มีคุณภาพดีจนถึงดีมาก และตัวเต็มวัยพบในพื้นที่ป่า ประเทศไทยพบแมลงปอเสือปลายงอนเพียง 2 ชนิดและหาเจอได้ยาก ดังนั้นการอนุรักษ์แหล่งต้นน้ำและพื้นที่ป่าจะช่วยให้แมลงปอเสือปลายงอนยังคงอยู่ และคงความหลากหลายทางชีวภาพแหล่งต้นน้ำของไทยไว้อีกด้วย

ข้อมูลอ้างอิง

Chainthong, D., Sartori, M. & Boonsoong, B. 2020. Stylogomphus thongphaphumensis (Odonata: Anisoptera: Gomphidae), a new gomphid dragonfly and the first record of S. malayanus Sasamoto, 2001 from Thailand. Zootaxa 4763 (2): 231-245.

กลุ่ม Facebook แมลงปอของไทย (Dragonflies of Thailand)

Chainthong, D., Sartori, M. & Boonsoong, B. 2020. Stylogomphus thongphaphumensis (Odonata: Anisoptera: Gomphidae), a new gomphid dragonfly and the first record of S. malayanus Sasamoto, 2001 from Thailand. Zootaxa 4763 (2): 231-245.